Oszustwa podczas "pokazów" dla seniorów

Zakupy produktów gospodarstwa domowego, takich jak garnki, pościele, urządzenia RTV i AGD czy sprzęt medyczny są częścią naszego codziennego życia. Niestety, przy tej okazji możemy paść ofiarą oszustwa. Nieuczciwe osoby często próbują wykorzystać nasze zaufanie, nieświadomość i naiwność, aby osiągnąć swoje niecne cele.

Na pewno większość z nas słyszała o organizowanych "pokazach garnków". Sprzedawane tam produkty są często oferowane po bardzo zawyżonych cenach. Co więcej, oszuści stale dostosowują swoje metody do aktualnej sytuacji w kraju czy na świecie i oferują produkty, na które jest popyt w danym momencie. Tak było np. w czasie pandemii, kiedy to popularna stała się sprzedaż pulsoksymetrów połączona z ofertą darmowych badań w przyszłości.

W trakcie prezentacji osoby prowadzące pokaz, stosując różne triki psychologiczne, starają się wpływać na nasze zachowania i namawiają do podjęcia natychmiastowej decyzji. Dzięki rozdawanym podczas pokazu upominkom próbują zyskać nasze zaufanie. Metod jest wiele. Sprzedający ponaglają nas, podkreślając, że oferta jest dostępna tylko przez krótki czas, a decyzję trzeba podjąć natychmiast. Bazują na emocjach, używając zwrotów: „wyjątkowa okazja”, „urządzenie jest niezbędne do utrzymania lub ratowania Twojego zdrowia”, „przedmiot niezastąpiony w codziennym użyciu”. Mogą również twierdzić, że produkt jest dostępny tylko dla ograniczonej liczby osób lub tylko w danym regionie.

Warto podkreślić, że osoby przeprowadzające takie pokazy są bardzo dobrze przygotowane, by przedstawić swoje produkty z jak najlepszej strony, a ich uprzejmość, miła aparycja i wysoka kultura osobista, sprawiają, że wierzymy w przedstawiane nam oferty. Musimy jednak pamiętać, że niestety nie każdy ma wobec nas uczciwe zamiary, dlatego ostrożność, czujność wobec przedstawianych nam ofert mogą nas uchronić przed tego typu oszustwami.

Oto kilka kroków, które można podjąć, aby nie dać się oszukać i nie stracić pieniędzy.

Jeśli zdecydujesz się uczestniczyć w pokazie:

• Nie idź sam(-a) na taki pokaz. Poproś bliską Ci osobę, aby towarzyszyła Ci w trakcie spotkania.
• Podchodź z dystansem do prezentacji towaru. Zastanów się, czy ten produkt jest Ci naprawdę potrzebny.
• Nie zabieraj na spotkanie żadnych dokumentów tożsamości, nie podawaj danych osobowych i pod żadnym pozorem nie podpisuj umów kredytowych. Jeśli zdecydujesz się na zakup, nie zaciągaj zobowiązań w trakcie lub bezpośrednio po pokazie.
• Nie daj się zwieść, że chodzi o bezpłatne badania czy promocję nowego sprzętu. Pamiętaj, że prezenty przeważnie nie są za darmo. Jeśli oferta wydaje się zbyt korzystna, aby była prawdziwa, to może być pułapka. Zdrowy rozsądek może Cię uchronić przed oszustwem.
• Czytaj dokumenty, które podpisujesz. Sprzedawca musi Ci dać 1 egzemplarz umowy, wszelkie załączniki do niej, regulaminy promocji. Dokładnie przeczytaj wszystkie otrzymane dokumenty, włącznie z tym, co jest napisane „małym drukiem”. Sprawdź, czy nie ma ukrytych dodatkowych kosztów.
• Przemyśl na spokojnie decyzję o zakupie po spotkaniu, skonsultuj ją z rodziną.

PAMIĘTAJ!

Możesz odstąpić od umowy, jeśli została zawarta poza lokalem przedsiębiorstwa, masz na to 14 dni. Jest to tzw. prawo do namysłu. Wystarczy, że przygotujesz pismo i wyślesz je pod adres firmy, który znajduje się na umowie.

GDZIE SZUKAĆ POMOCY?

Infolinia konsumencka – tel. 801 440 220 lub 22 290 89 16 * Konsumenckie Centrum E-porad – e-mail: porady@dlakonsumentow.pl

Wojewódzkie Inspektoraty Inspekcji Handlowej – wykaz inspektoratów dostępny jest pod adresem https://www.uokik.gov.pl/wiih

Miejski (powiatowy) rzecznik konsumentów – wykaz rzeczników dostępny jest na stronie internetowej https://www.uokik.gov.pl/rzecznicy

Jeśli ktoś Cię oszukał, natychmiast skontaktuj się z lokalnymi organami ścigania:

• Policja – tel. 112 lub 997
• Oszustwa związane z kradzieżą danych możesz zgłosić do CERT Polska: https://incydent.cert.pl/

Ważne jest również dzielenie się takimi doświadczeniami z innymi, aby ostrzegać ich przed potencjalnymi oszustami.

***

Materiał przygotowany w ramach kampanii pt. #Halo! Tu cyberbezpieczny Senior! przygotowanej przez NASK, Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości w Policji oraz Warszawski Instytut Bankowości.

***

Program sektorowy „Bankowcy dla Edukacji” to jeden z największych programów edukacji finansowej w Europie. Jest on realizowany od 2016 r. z inicjatywy Związku Banków Polskich przez Warszawski Instytut Bankowości. Jego celem jest edukowanie uczniów, studentów i seniorów w zakresie podstaw praktycznej wiedzy dotyczącej ekonomii, finansów, bankowości, przedsiębiorczości, cyberbezpieczeństwa i obrotu bezgotówkowego.

Zapraszamy na stronę www.bde.wib.org.pl