Kawalerzyści powrócili do Grudziądza

Grudziądz na kilka dni stał się ponownie stolicą kawalerii, a to za sprawą absolwentów Centrum Wyszkolenia Kawalerii oraz grup rekonstrukcyjnych kultywujących tradycje ułańskie, którzy zawitali do naszego miasta na XXV Zjazd Kawalerzystów II RP. Spotkanie rozpoczęło się w piątek, 23 sierpnia, a zakończyło w niedzielę, 25 sierpnia.

Organizatorem wydarzenia, które odbyło się pod Honorowym Patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego, była Fundacja na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej.

Do Grudziądza powrócili kawalerzyści:

- płk Emil Mentel - absolwent Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii (1937 r.) i Szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu, promocja oficerska w 1939 r., oficer 1. Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego i Pułku Ułanów Karpackich. Uczestnik  kampanii wrześniowej 1939 r. Uniknął niewoli, w kwietniu 1940 r. uciekł na nartach na Węgry z zamiarem dołączenia do Armii Polskiej we Francji. Przez Jugosławię i Liban, w maju 1940 r., przedostał się do Syrii do utworzonego w Brygadzie Karpackiej Pułku Ułanów Karpackich. Brał udział w walkach w Pustyni Zachodniej, łącznie z obroną Tobruku. Następnie walczył wraz z Pułkiem Ułanów Karpackich w 2. Korpusie gen. Władysława Andersa we Włoszech, jako adiutant dowódcy pułku, pod Monte Cassino, w walkach o Ankonę i Bolonię. Po wojnie na emigracji, najpierw w Afryce, a od 1968 r. w USA. Płk Emil S. Mentel odznaczony jest m. in. Orderem Wojennym Virtuti Militari (kl. V), dwukrotnie Krzyżem Walecznych, medalami włoskimi i brytyjskimi,

- ppłk Zbigniew Makowiecki - absolwent Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, promocja oficerska w 1939 r. , oficer 1. Pułku Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego i Pułku 3. Strzelców Konnych. Uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r. Kleeberczyk. W niewoli niemieckiej. Pod koniec wojny w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie w 10. Pułku Dragonów. Po wojnie na emigracji w Anglii. Prezes Zrzeszenia Kół Pułkowych Kawalerii w Londynie. Odznaczony m. in. Krzyżem Walecznych, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski,

- rtm. Tadeusz Bączkowski - absolwent Szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu, promocja oficerska w 1936 r., oficer 19. Pułku Ułanów Wołyńskich, uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r., walczył pod Mokrą. Bohater walk we Francji, Sierra Leone. Był w 1. Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka (oficer łącznikowy Sztabu Dywizji). Po wojnie na emigracji w Anglii. Odznaczony m. in. Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, wojennymi medalami brytyjskimi, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, 28 października br. ukończy 100 lat,

- rtm. Jerzy Brzozowski - absolwent Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu w 1939 r., oficer Pułku 4. Ułanów Zaniemeńskich, uczestnik kampanii wrześniowej 1939 r., żołnierz Armii Krajowej w Zgrupowaniu Nadniemeńskim Okręgu Nowogródzkiego „Nów”. Doktor  nauk rolniczych. Mieszka w Bydgoszczy. Odznaczony m. in.  Krzyżem Armii Krajowej, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski,  

- por. Józef Adamczyk - oficer 7. Pułku Ułanów Armii Krajowej „Jeleń” . Walczył w tym pułku (w szwadronie zapasowym) na Mazowszu aż do końca wojny. Uczestniczył w akcji „Burza”. Po wojnie pracował w budownictwie. Mieszka w Warszawie. Odznaczony m.in. Krzyżem Armii Krajowej i Krzyżem Partyzanckim,

- por. Wacław Warenczuk - w latach 1938 - 1939 pełnił służbę w 18. Pułku Ułanów Pomorskich w Grudziądzu w szwadronie CKM. W kampanii wrześniowej 1939 r. wraz z pułkiem walczył w Pomorskiej Brygadzie Kawalerii pod Krojantami, w okolicach Bukowca i Drzycimia. Po rozbiciu Pułku walczył w różnych formacjach pod Warszawą i Garwolinem. Od 17 września do końca wojny w niewoli niemieckiej. Mieszka w Lęborku. 

W programie Zjazdu znalazła się m.in. niezwykle widowiskowa defilada ponad 100 jeźdźców ulicami Grudziądza. Na Błoniach Nadwiślańskich zorganizowano pokazy jeździeckie, kawaleryjskie oraz pojazdów historycznych. Uczestnicy spotkania tradycyjnie już odwiedzili koszary Księcia Józefa Poniatowskiego przy ul. Hallera, złożyli także kwiaty m.in. przy obelisku Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii przy ul. Chełmińskiej i na grobie gen. Stefana de Castenedolo Kasprzyckiego przy ul. 18. Pułku Ułanów Pomorskich. Z kolei w CK Teatr zorganizowano uroczystą galę, podczas której m.in. wręczono odznaczenia i pamiątki wszystkim obecnym na Zjeździe kawalerzystom, a także osobom zaangażowanym w pracę na rzecz kultywowania tradycji kawaleryjskich. Karola Skowrońska, Prezes Fundacji na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej otrzymała srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, który nadawany jest przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego osobom lub instytucjom wyróżniającym się w dziedzinie twórczości artystycznej, działalności kulturalnej lub ochronie kultury i dziedzictwa narodowego. Ponadto została odznaczona medalem Senatu Rzeczypospolitej Polskiej.

- Cieszę się, że gospodarzem Zjazdu i tego wszystkiego, co sobą reprezentuje jest nasze miasto. Wyjątkowość tego miejsca, to nie tylko przedwojenna „Alma Mater” ludzi kawalerii, ale również atmosfera pól bitewnych i wiecznie żywe wspomnienia żołnierzy przekazywane poprzez wystawy, pokazy i inscenizacje. Grudziądz znów stał się siedzibą Centrum Wyszkolenia Kawalerii. W tej niecodziennej podróży towarzyszyli dawni wychowankowie  Szkoły,  mieszkańcy Grudziądza, pasjonaci historii,  przedstawiciele Fundacji na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej, grudziądzkie jednostki wojskowe oraz grupy rekonstrukcyjne. Szczególne podziękowania pragnę przekazać Pani Karoli Skowrońskiej, Prezes Fundacji na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej za przybliżanie nam tej niezwykłej kawaleryjskiej tradycji - mówił prezydent Robert Malinowski.

XXV Zjazd Kawalerzystów - 2013

pokaż poprzednie zdjęcia pokaż następne zdjęcia

Zwieńczeniem Zjazdu było uroczyste otwarcie dla zwiedzających „Kolekcji  Aleksandra Kazimierza Wyrwińskiego. Militaria - falerystyka - malarstwo - varia. Dar Anny Stefanii Wyrwińskiej”. Wystawa liczy ponad 600 eksponatów i można ją oglądać w Muzeum.

Biuro Prezydenta